AKTY PRAWNE W POLSCE DOT. UCZNIÓW ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W UCZENIU SIĘ (Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ)

na podstawie literatury oprac. Marta Bogdanowicz/

Spis treści:

  1. pierwsze zarządzenia MEN

  2. aktualne rozporządzenia MEN 

  3.  USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY z dnia 7 września 1991 r.

  4. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 21 marca 2001 r. 
    w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy 
    oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz.U. z 2001r. Nr 29, poz. 323)

  5. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ  z dnia 21 marca 2001 r. 
    w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych, (Dz.U. z 2001r. Nr 29, poz. 323) 

  6. SPOSOBY DOSTOSOWANIA WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH (MATURA) 

  7.  SPOSOBY DOSTOSOWANIA WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH  (SPRAWDZIAN I EGZAMIN GIMNAZJALNY)

  8. PRAWA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ

  9. WARUNKI KORZYSTANIA Z PRAW

  10. PODSUMOWANIE.

(pkt.1) pierwsze zarządzenia MEN

  • 30 maja 1975 - Zarządzenie Ministra Oświaty i Wychowania 
    w sprawie kwalifikowania dzieci z dysharmoniami rozwojowymi do odpowiednich form organizacyjnych pomocy terapeutycznej; 

  •  7 września 1991 - Ustawa o systemie oświaty 
    dot. reorganizacji systemu oświaty w Polsce 

  • 25 maja 1993 - Zarządzenie Ministra Edukacji Narodowej 
    w sprawie zasad udzielania uczniom pomocy psychologicznej i pedagogicznej 
    nowe treści: prawo rodziców do zwrócenia się (bez skierowania) o badanie diagnostyczne i pomoc w poradni; klasy terapeutyczne; zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w przedszkolach;

(pkt.2)aktualne rozporządzenia MEN 

  • 15 stycznia 2001 - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej (Dz U nr 13/2001, p.110)
     w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 
    nowe treści: prawo rodziców do decyzji o udziale dziecka w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych, wyboru szkoły i klasy, skorzystania ze specjalnych warunków odbywania egzaminów (dot. uczniów z dysleksją rozwojową) 

  • 21 marzec 2001 - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej (Dz. U nr 29/2001, p. 323) w sprawie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych.

(pkt.3) USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY 
z dnia 7 września 1991 r. ( Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329; zmiana: Dz. U. Nr 106, poz. 496)

 Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka.... Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.

 ROZDZIAŁ 1 
Przepisy ogólne Art. 1.

 System oświaty zapewnia w szczególności: 

  1.  realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, 

  2.  dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także możliwości korzystania z opieki psychologicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej, 

  3.  możliwości pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami.

(pkt.4) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 
 z dnia 21 marca 2001 r. 
w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy 
oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych
(Dz.U. z 2001r. Nr 29, poz. 323)

ROZDZIAŁ 2

Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów w szkołach dla dzieci i młodzieży

§ 6 

  1. Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno - pedagogicznej lub innej publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w § 4 ust. 1, do indywidualnych potrzeb ucznia, u którego stwierdzono trudności w uczeniu się, w tym specyficzne trudności, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. 

* * * 

Rozporządzenie wprowadza zatem:

  1. obowiązek respektowania przez nauczyciela opinii z poradni publicznej

  2. obowiązek dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia, u którego stwierdzono trudności w uczeniu się, w tym specyficzne trudności, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom.

    3. (pkt.5) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 
    z dnia 21 marca 2001 r. 
    w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych
    Dz.U. z 2001r. Nr 29, poz. 323) 

    ROZDZIAŁ 4 
    Sprawdzian przeprowadzany w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej i egzamin 
    przeprowadzany w ostatnim roku nauki w gimnazjum.

§ 27.

  1. Okręgowa komisja egzaminacyjna przeprowadza ocenę poziomu opanowania umiejętności określonych w standardach wymagań, ustalonych odrębnymi przepisami 
    - w klasie szóstej (koniec) szkoły podstawowej - sprawdzian umiejętności, 
    - w klasie trzeciej (koniec) gimnazjum - egzamin gimnazjalny. 

  2. Sprawdzian i egzamin gimnazjalny mają charakter powszechny i obowiązkowy, z zastrzeżeniem § 32 ust. 6. 

§ 32. 

Uczniowie (słuchacze) z dysfunkcjami mają prawo przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach i formie dostosowanych do ich dysfunkcji, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno - pedagogicznej lub innej publicznej poradni specjalistycznej. Opinia powinna być wydana przez poradnię nie później niż do końca września roku szkolnego, w którym odbywa się sprawdzian lub egzamin gimnazjalny. 

(pkt.6) SPOSOBY DOSTOSOWANIA WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH 
(MATURA)  

Występujące trudności 

Sposób dostosowania
warunków egzaminacyjnych
Dysleksja rozwojowa:
- dysgrafia 

- dysortografia 
=>możliwość pisania literami drukowanymi lub z użyciem komputera. Poziom graficzny pisma nie jest brany pod uwagę. 
=> w zadaniach otwartych nie bierze się pod uwagę błędów w pisowni, praca oceniana jest na podstawie treści wypowiedzi pisemnej

  (pkt.7)  SPOSOBY DOSTOSOWANIA WARUNKÓW EGZAMINACYJNYCH 
(SPRAWDZIAN I EGZAMIN GIMNAZJALNY)

Występujące trudności Sposób dostosowania
warunków egzaminacyjnych
 Problemy z czytaniem i rozumieniem tekstu, problemy emocjonalne i trudności z koncentracją uwagi   możliwość pisania sprawdzianu w oddzielnej sali, w której członek komisji egzaminacyjnej na początku jeden raz głośno odczyta instrukcję, tekst wstępny oraz treść zadań, a uczniowie będą mogli równocześnie śledzić wzrokiem tekst zapisany w arkuszu;
Wolne tempo czytania i pisania wydłużenie czasu pisania o 50% (czas przeznaczony na jednorazowe głośne odczytanie instrukcji, tekstu wstępnego oraz poleceń nie będzie wliczany do czasu rozwiązywania zadań);
 Niski poziom graficzny pisma  pisanie samodzielnie formułowanych odpowiedzi do zadań drukowanymi literami, co zwiększa czytelność pisma; 
Problemy z koncentracją uwagi i spostrzeganiem możliwość pracy z arkuszem pisanym bezszeryfową czcionką 14 pkt;
Problemy ze stosowaniem zasad ortografii i interpunkcji, z prawidłowością graficzną obliczeń i orientacją przestrzenną   możliwość specjalnego kodowania karty odpowiedzi, aby zadania, w których uczeń samodzielnie formułuje wypowiedź, mogły być sprawdzane za pomocą kryteriów dostosowanych do dysfunkcji uczniów; 
Problemy z koncentracją uwagi i orientacją przestrzenną oraz zaburzenia percepcji wzrokowej 

  możliwość zaznaczania przez uczniów odpowiedzi do zadań zamkniętych bezpośrednio na arkuszach; po zakończeniu sprawdzianu członkowie komisji egzaminacyjnej przeniosą na karty odpowiedzi odpowiednie zaznaczenia uczniów (dotyczy tylko głębokiej dysleksji).

 

 

(pkt.8) PRAWA 
 UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ.

 

  • wczesne rozpoznanie (diagnoza) 
  •  wczesna, fachowa interwencja: 
     1). ukierunkowanie edukacji (ze względu na style uczenia się, dobór metod nauczania), 
     2). terapia 
  • dostosowanie wymagań edukacyjnych 
  •  wyrównania szans na egzaminach 
  •  uczeń i jego rodzice lub prawni opiekunowie powinni sami zdecydować, czy zechcą skorzystać z podanych powyżej praw

 

 

 

PRAWA 
 UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ 
TO NIE PRZYWILEJE I ZWOLNIENIE OD PRACY ! ! !

 

 

(pkt.9) WARUNKI KORZYSTANIA Z PRAW MAJĄ UCZNIOWIE POSIADAJĄCY:

 

  •  opinie publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych lub poradni specjalistycznych:
     - opinie powinny zawierać stwierdzenie występowania specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu (dysleksji rozwojowej), 
    - opinie powinny być przekazane szkole i następnie do okręgowej komisji egzaminacyjnej nie później niż do końca września roku szkolnego, w którym odbywa się egzamin zewnętrzny, 
    - opinie powinny być aktualne tzn. wydane po ukończeniu przez danego ucznia:
     II klasy szkoły podstawowej - dla uczniów przystępujących do sprawdzianu po klasie VI, 
     V klasy szkoły podstawowej - dla uczniów przystępujących do egzaminu gimnazjalnego po klasie III gimnazjum.

 

(pkt.10) PODSUMOWANIE 

 

Uprawnienia uczniów z dysleksją rozwojową do odbywania sprawdzianów, egzaminów gimnazjalnych i matury (w systemie oceniania zewnątrzszkolnego) w szczególnych warunkach, obowiązują od 2002 roku. Ma to następujące znaczenie dla oceniania wewnątrzszkolnego, a także dla całego systemu oceniania: 

  1.  powoduje formułowanie w opinii psychologicznej- pedagogicznej rozpoznania (diagnozy) dysleksji rozwojowej, a nie tylko opisu dysfunkcji; 

  2.  pozwala na stosunkowo wczesne rozpoznawanie dysleksji ze względu na uświadomienie możliwości diagnozowania dysleksji po ukończeniu klasy II szkoły podstawowej czyli w 9 r.ż. (wcześniej - na wskazanie symptomów "ryzyka dysleksji"); opinia wydana w tym okresie jest aktualna do końca szkoły podstawowej, do klasy VI; 

  3.  wymusza konieczność sformułowania tej diagnozy najpóźniej do końca klasy V (do końca września klasy VI opinia musi być przekazana szkole, a później komisji); 

  4. wskazuje na optymalne warunki dla zdawania egzaminów przez uczniów dyslektycznych i ich oceniania w ciągu roku szkolnego (szczegółowo określono te warunki). 

Pozwala to na określenie praw uczniów dyslektycznych w szkole jako uczniów ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi i wymusza ich przestrzeganie.